گولاچ نذری سمنانی ها در شب های قدر - مجله گوگل ایرانی

ایرانیان باستان همواره برای مردگان و اموات خود احترام خاصی قائل و همواره در پی آن بودند که روح درگذشتگانشان در آرامش بوده و از آن ها راضی باشد و می توان گفت که پس از ظهور اسلام نیز این سنت باستانی با رنگ و بوی اسلامی به اجرا در می آید، در طول سال ایرانیان به بهانه های مختلف با ذکر نام و یاد اموات و پاسداشت و خیرات برای روح مردگان مراسمی این چنینی را برگزار می کنند که از آن جمله می توان به روز عرفه یا علفه زنده و عرفه یا علف مرده در روزهای پایانی سال اشاره کرد. پنجشنبه آخر سال نیز شاید شاخص ترین روز برای سهیم کردن مردگان در خوشحالی و خیرات زندگان است که در اقصی نقاط ایران با رفتن به آرامستان ها برگزار می شود.

آیین برات نیز عنوان مراسمی است که هر ساله در سه شب از شب های قدر در ماه مبارک رمضان و همچنین از 12 تا 15 شعبان برگزار می شود. برات آیینی برای پاسداشت روح مردگان، توجه و یادآوری پیشینیان و درگذشتگان و بهره مندی مردگان از خیرات زندگی است. همچنین با برگزاری چنین مراسم هایی یاد و خاطره آن ها در بین اعضای خانواده زنده نگه داشته می شود و فرهنگ خیرات و صدقه توسعه می یابد.

در طول این سه روز خوراکی های مختلفی به نیت برات خیرات می شود، اما خوراکی مخصوص و ویژه آن، که در سمنان نیز طبخ می شود، نان گولاچ نام دارد و سمنانی ها این نان نذری را به نیت شادی روح در گذشتگان در آیین برات تهیه می کنند و در گورستان ها و بین همسایگان خود تقسیم می کنند.

نان محلی گولاچ با شماره 1115 به نام گولاچ، مهارت نان سنتی آئین برات در سمنان و مهارت پخت آن در تاریخ 30 دی ماه سال 1394 در لیست میراث ناملموس کشور ثبت شده است.

رستوران های روباز مشهد

رستوران های نزدیک حرم مشهد

لیست وسایل سفر به مشهد با اتوبوس

نکته قابل توجه در تهیه گولاچ استفاده از روغن کنجد برای سرخ کردن نان ها است. به گونه ای که قدیمی ها اعتقاد دارند اگر این نان با روغن کنجد سرخ نشود یا غیر از برات پخته شود، خیر آن به اموات نمی رسد.

مواد لازم نان گولاچ

آرد گندم تقریبا 3 لیوان

بکینگ پودر 1 قاشق چای خوری

نمک یک هشتم قاشق چای خوری

مخمر فوری 1 قاشق چای خوری

تخم مرغ 1 عدد

شیر نصف لیوان

روغن 1 قاشق غذا خوری

شکر یک چهارم لیوان

زردچوبه 1 قاشق چای خوری

وانیل 1 قاشق چای خوری

پودر دارچین و پودر قند برای پاشیدن روی نان

طرز تهیه نان گولاچ

مرحله اول

برای تهیه نان خوشمزه گولاچ به روش سمنانی در ابتدای کار، آرد را الک می کنیم تا بافت سبک تری پیدا کند و دانه و ناخالصی نداشته باشد. بعد به آن بکینگ پودر و نمک اضافه می کنیم و به خوبی هم می زنیم تا خوب مخلوط شوند.

مرحله دوم

حالا به شیر ولرم یه قاشق چای خوری مخمر خشک و شکر اضافه می کنیم و هم می زنیم. یک نعلبکی روی آن می گذاریم و بعد از 5 الی 10 دقیقه که مخمر عمل آمد آن را به آرد الک شده اضافه می کنیم. در یک کاسه دیگر، یک قاشق روغن می ریزیم، شکر اضافه می کنیم.

مرحله سوم

در این مرحله زردچوبه، کنجد و زرده تخم مرغ و وانیل اضافه می کنیم و خوب هم می زنیم تا بافت تخم مرغ باز شود و بعد به مواد آردی اضافه می کنیم. حالا مواد خمیر را به خوبی هم می زنیم تا با هم مخلوط شوند و به خورد هم بروند.

مرحله چهارم

وقتی به مرحله ایی رسید که به دست نچسبید و میشد آن را ورز داد، شروع می کنیم به ورز دادن خمیر و حدوداً یک ربع ورز می دهیم، تا به خمیر نرم و لطیفی برسیم که اصلاً به دست نمی چسبد. خمیر را جمع می کنیم.

مرحله پنجم

هوای داخل خمیر را می گیریم و روی خمیر را می پوشانیم تا دو ساعت استراحت کند. بعد خمیر را بر می داریم و با کمی ورز دادن هوای داخل آن را می گیریم. به مقدار یک نارنگی از آن جدا می کنیم و روی باقی خمیر را هم با پارچه می پوشانیم تا خشک نشود.

مرحله ششم

بعد خمیر را از اطراف جمع می کنیم و به صورت یکدست چانه می کنیم و با وردنه کاملاً بازش می کنیم تا جایی که ضخامت آن حدود 2 میلی متر برسد. توجه داشته باشید که مقدار آن سلیقه ای است اما ضخامت آن باید خیلی کم و نازک باشد.کلاچه یک نان با خمیر شیرین و ادویه متفاوتی است که می تواند هم به عنوان نان غذایی و هم به عنوان دسر استفاده شود.

مرحله هفتم

با چنگال همه جای نان را سوراخ سوراخ می کنیم تا حین پختن و سرخ شدن کاملاً مغز پخت شود و ظاهر قشنگ تری داشته باشد. بعد چانه ها را بر می داریم و در روغن داغ دو طرف آن را سرخ می کنیم و در حین سرخ شدن روی آن روغن می ریزیم.

مرحله هشتم

این کار باعث می شود تا نان بهتر سرخ شود. تا وقتی که دو طرف نان طلایی و سرخ شود این کار را ادامه می دهیم. شیرینی و شکر و قند بیشتر آن را خوشمزه تر می کند، ولی وقتی نان داغ است، پودر دارچین حتماً روی آن می پاشیم چون خیلی آن را مجذوب کننده تر می کند.