سوالاتی که نباید از دیگران بپرسید - مجله گوگل ایرانی

یکی از نابه هنجاری های رفتاری که روان شناسان نیز نسبت به آن هشدار می دهند، پرسیدن سوالات ممنوعه از دیگران است.

سوالات ممنوعه پرسش هایی هستند که دارای این چند ویژگی اند:

1 - اساساً ربطی به سوال نماینده و منافع او ندارند.

2 - مسئله ای را حل نمی نمایند.

3 - احتمالاً باعث ناراحتی فرد سوال شونده می شوند.

اینکه چه سوالاتی ممنوعه اند، از فرهنگ یا خرده فرهنگی به فرهنگ یا خرده فرهنگ دیگر فرق دارد ولی می توان بعضی از آن ها را که عمومیت بیشتری دارند می توانیم مرور کنیم:

چقدر اضافه وزن داری! چرا خودت را لاغر نمی کنی؟

درآمدت چقدر است؟ چگونه خرج می کنی؟

چرا تا به حال ازدواج ننموده ای؟/ دلیل جدایی از همسرت چه بوده است؟

چرا دائما در حال سرگرمی و مسافرت هستی؟

چرا بچه دار نمی شوی؟ کی می خواهی بچه دار شوی؟

چرا دکوراسیون خانه ات این طوری است؟

برای تعویض ماشین ات از کجا پول آورده ای؟

چرا از همسرت جدا نمی شوی؟ رابطه ات با خانواده وی چگونه است؟

واکنش بعضی مردم به این سوالات، تعریف سناریوهای ساختگی برای رهایی از دست فرد سوال نماینده است. این در حالی است که همین سناریوهای غیر منطقی زمینه را برای ادامه گفت وگو و سوالات بی ربط بعدی فراهم می سازند. از طرف دیگر اگر فرد سوال نماینده حافظه ای قوی نیز داشته باشد، در آینده دچار مشکل خواهید شد و باید تمام پاسخ های دروغین را به حافظه بلندمدت خود انتقال دهید!

تا به امروز مطالعات محدودی درباره روان شناسی فضولی اجرا شده است. یکی از معدود پژوهش های اجرا شده در این باره سال 2007 در مجله سیر تکاملی و رفتار انسان به چاپ رسید که روینمودهای مرتبط با احساس فضولی را آنالیز نموده است.

این مطالعه به وسیله دو روانشناس دانشگاه بریتیش کلمبیا به نام های Jason Faulkner و Mark Schaller انجام شد. آنها به این نتیجه رسیدند که فضولی و دخالت افراد نزدیک (برای مثال اعضای خانواده که به صورت ژنتیکی با آن ها پیوند داریم)،نه تنها عجیب نیست بلکه طبیعی هم هست زیرا سرنوشت افراد نزدیک، به یکدیگر گره خورده است؛ اما این موضوع بدین معنا نیست که افراد نزدیک مانند اعضای خانواده مجوز طرح سوال های عجیب و غریب و آزاردهنده را در اختیار دارند.

چرا مردم سؤال های خصوصی و آزار دهنده می پرسند؟

به عقیده بسیاری از روانشناسان، 6 دلیل اصلی برای این موضوع وجود دارد:

- ناآگاهی از پیامدهای اینگونه سؤالات و غیرمحترمانه بودن این پرسش ها

- روحیه سرکشی در فرد سوال نماینده

- تمایل برای آزار دیگران به وسیله سؤال

- تجربه ناخوشایند از قرارگیری در وضعیتی مشابه (بدین معنا که فرد پرسشگر پیش از این خود به وسیله سوالات خصوصی و غیر محترمانه شخصی دیگر مورد حمله قرار گرفته است و اکنون میخواهد که عصبانیتش را به همین صورت و با هدف گیری شما تخلیه کند. روانکاوان این حالت را تطبیق با مهاجم می نامند. شخص مورد نظر به جای آن که تجربه منفی خود را به یاد بیاورد و از تکرار چنین رفتاری بپرهیزد، ویژگی های فرد مهاجم را عینا توسعه خواهد داد تا از این طریق احساس قدرت کند.)

- تمایل برای یاری به فرد سوال شونده

- تمایل شخص برای برقراری ارتباط با سوالات غیرمرتبط

چگونه باید با پرسشگران که در زندگی شخصی ما کنحکاوی می نمایند، برخورد کرد؟

1. محدودسازی یکی از اصلی ترین تاکتیک های افراد به اصطلاح فضول به شمار می رود. اگر در این چنین شرایطی گرفتار شدید، روش های متفاوتی برای فرار اضطراری وجود خواهد داشت. از جمله کاربردی ترین آن ها می توان به مشغول کردن خودتان با تلفن همراه، کتاب خوانی و یا حتی بازی اشاره نمود. به طور خلاصه باید توجه خود را به فعالیت های دیگری معطوف کنید تا از شر پرسش های غیر منطقی خلاص شوید.

2. اگر پاسخ می دهید، حقیقت را بگویید: همانطور که پیش تر نیز گفته شد، زمانی که آغاز به ارائه سناریوهای ساختگی می کنید به طور ناخودآگاه به استمرار پرسش های آزار دهنده یاری خواهید کرد. منظور از گفتن حقیقت شرح تمام جزئیات نخواهد بود، تنها یک واقعیت ساده از کلیت موضوع را انتقال دهید. البته باید به اطلاعاتی که در اختیار فرد مقابل قرار می دهید، بسیار دقت کنید و هر موضوعی را مطرح نکنید.

3. پاسخ های کلی دهید؛ مثلاً در پاسخ به این سوال که درامدت چقدر است می توان گفت: خدا را شکر! درآمدی دارم.

این پاسخ های سر به هوا نشان می دهد که شما تمایلی به شرح ندارید.

4. صراحتاً اعلام کنید که تمایل ندارید در این باره حرف بزنید. اصلاً خجالت نکشید. اگر قرار است کسی خجالت بکشد، کسی که در حال فضولی و آزردن شماست باید خجالت بکشد.

اولویت بندی افراد پرسشگر

همیشه این اصل را در خاطر داشته باشید که باید اقدام به اولویت بندی افراد پرسشگر کنید. برای مثال والدین حتی در صورتی که سوالات شخصی مطرح نمایند، باز هم قابل حذف شدن از زندگی شما نیستند. اولویت بعدی نیز همسر و سپس دوستان صمیمی هستند. بهتر است با این افراد همراه با مراعات بیشتری برخورد نموده و مرزهای خود را تعیین کنید.