پیامدهای مخرب استرس را جدی بگیرید - مجله گوگل ایرانی

به گزارش خبرنگار از جمله عوامل وقوع حمله های قلبی می توان به استرس اشاره کرد. استرس عبارت است از واکنش های فیزیکی، ذهنی و عاطفی که در نتیجه تغییرات و نیازهای زندگی فرد، تجربه می شوند و این تغییرات می توانند بزرگ یا کوچک باشند.

استرس یا فشار روانی به دو دسته استرس حاد و استرس مزمن طبقه بندی می گردد. به فشارهای روانی زود گذر استرس حاد و فشارهای روانی که بیش از یک ماه ادامه داشته باشد استرس مزمن گفته می گردد. تحقیقات نشان می دهد که استرس مزمن تاثیر بیشتری روی سلامتی انسان می گذارد.

1. پوست، مو و زیبایی

استرس افراد را پیر تر از سن واقعی شان نشان می دهد عمر پوست هم کم میکند. استرس بر فعالیت غدد سبابسه پوست اثر می گذارد. این غدد با ترشح چربی، سلامت و شادابی پوست را حفظ می کند، اما چون استرس بر روی آن اثر می گذارد باعث کم یا زیاد شدن ترشح شده که باعث خشکی پوست یا چربی بیش از حد می گردد. حالت هایی مثل، اخم کردن، فشردن چشم ها هنگام استرس چین و چروک های پوستی را زیاد می کند.

یکی دیگر از عواملی که استرس با ان ارتباط مستقیم دارد ریزش مو است که بسکمک از افراد از ان رنج می برد. استرس مو را از چرخه رویش وارد چرخه ریزش مو می کند. ریزش از یک نقطه سر و بعد به تمام نقاط انتقال می یابد. البته باید گفت که این ریزش موقتی است و بعد از کنترل و رفع استرس مو دوبارع به رشد خود بر میگردد.

2. هورمون ها

استرس بر روی هورمون ها هم اثر می گذارد. یکی از این هورمون ها، کروتیزول است که در بازار دارویی به صورت مصنوعی تحت عنوان پردنیزولون یا کورتون عرضه می گردد. تاثیر این هورمون ها بر روی افزایش قند خون، فشار خون و ضربان قلب است.

لازم به ذکر است که بالا رفتن کورتیزول بخشی از مکانیسم دفاعی بدن است. در زمان استرس بالا رفتن همین هورمون و کار قلب، ریه و قند خون موجب می گردد بدن از حالت استرس خارج گردد. این خبر خوبی است، اما اگر ادامه دار باشد موجب اسیب جدی می گردد.

3. قلب و عروق

یکی دیگر از عاملی استرس بر آن اثر می گذارد قلب و عروق است. استرس برای افرادی که فشار خون بالا و یا بیماری های قلبی دارند خطرناک است حتی اگر فرد تحت نظر دکتر باشد و دارو مصرف کند، زیرا دستگاه عصبی سمپاتیک تحریک شده و موجب بالا رفتن ضربان قلب و فشار می گردد. بعضی اوقات عامل اصلی سکته به واسطه استرس های روانی شدید اتفاق می افتد. در حقیقت باید گفت که اگر عروق کرونر از قبل دچار گرفتگی و تنگی باشند با بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون، توانایی خون رسانی خود را از دست داده و فرد دچار سکته قلبی حاد میگردد.

بعضی از افراد در خانه فشار خون طبیعی دارند، اما در مطب و در مقابل پزشک افزایش می یابد. گفته شده است که این گروه از افراد اگر افزایش فشار خونشان ادامه دار باشد در معرض خطر بیماری های قلبی-عروقی قرار می گیرند. شکل های استرس در افراد به مدل های مختلف پیدا می گردد. مثلا در بعضی افراد که معمولا این گونه افراد از دارو های قلبی جواب نمی گیرند، اما درد قلبشان با دارو های ضد اضطراب بهبود می یابد.

4. مغز و حافظه

در این مورد استرس به اطلاعات وگروه بندی آن در مغز برمی گردد که در آن مغز دچار مشکل می گردد، زیرا استرس زیاد باعث زیاد یا کم شدن ترشح هورمون های ما، در مغز و بدن می گردد. مانند زمانی که ناگهان در امتحان تمام مطالب خوانده شده، فراموش می گردد.

اثر نامطلوبی که استرس بر روی مغز می گذارد اگر مدت زمان طولانی باشد باعث سردرد های میگرنی می گردد که در این واقع پزشکان به بیما تن خود توصیه می کند که از دارو های ضداضطراب مثل نورتریپتیلین یا آمی تریپتیلین و دارو های ضدافسردگی استفاده کنند. علاوه بر این استرس موجب سکته مغزی با فشار خون بالا می گردد.

اما در بعضی موارد خوب است. مثلا زمان امتحان. استرس زمان امتحان با کاهش ترشح ملاتونین (هورمون آرامش بخش) همراه است که از خواب الودگی جلوگیری می کند. همین طور با زیاد شدن هورمون کورتیزول قند خون افزایش یافته و مغز به اندازه کافی قند می سوزاند و کارکرد بسیار خوب و مطلوبی دارد.

5. دستگاه ایمنی

گاهی اوقات استرس اگر به صورت پیاپی و مزمن ایجاد گردد قدرت ایمنی بدن را به خطر می اندازد. اما در بعضی مواقع سیستم ایمنی بدن را فعال ساخته و در حالت آماده باش میگذارد. اگر سیستم ایمنی بدن پایین باشد ضعف خود را در مقابل استرس با بیماری های مختلفی نشان می دهد؛ مانند زمانی که تبخال می زنیم.

عامل تبخال نوعی ویروس است که در سیستم عصبی بدن بسکمک از افراد به صورت نهفته وجود دارد. سیستم ایمنی در حالت عادی این ویروس را سرکوب می کند و اجازه فعالیت به آن نمی دهد، اما وقتی دچار ضعف می گردد، ویروس فعال می گردد و فرد تبخال می زند.

در حالت کلی کسانی که دچار استرس مزمن هستند بیشتر دچار انواع عفونت مثل سرماخوردگی، عفونت ادراری، ریوی و... می شوند. این مسئله در مورد سایر عوامل ویروسی، مانند باکتریایی و قارچی هم صادق است. یک سری بیماری هایی هستند که وابسته به استرس است و اثر آن را تشدید میکند مانند لوپوس و ام اس.

6. دستگاه گوارش

افراد در بعضی شرایط حساس استرس می گیرند و دچار کم کاری در هضم و جذب مواد غذایی می شوند و بسکمک از بیماری های گوارشی را هم تشدید می کند. به علاوه استرس حرکت روده را کند کرده و باعث یبوست یا اسهال می گردد. در این حالت فرد دچار یبوست یا اسهال بی دلیل و درد طول کشنده شکم (بیش از 3 ماه) می گردد. کولونوسکوپی و آزمایش های هم مسئله ای نشان نمی دهند. همینطور باعث درد زخم گوارشی میگردد و ترشح اسید معده را زیاد می کند. یکی دیگر از آثار استرس بر دستگاه گوارش، اختلال در کارکرد کبد و کیسه صفراست.

7. سیستم اسکلتی- عضلانی

فیبرومیالژیا یکی دیگر از بیماری هایی است که کاملا وابسته به استرس و اضطراب است و موجب درد های پراکنده در نقاط مختلف بدن مثل زانو، کمر، گردن و... می گردد. استرس در به وجود آمدن و زیاد شدن درد های عضلانی-اسکلتی پراکنده نقش زیادی دارد. زمانی که پزشک انان را معاینه می کنند هیچ عامل بیماری زایی یافت نمی کنند.

این افراد معمولا دچار اختلال خواب هستند و همیشه احساس خستگی می کنند. درمان آن ها هم با کم دارو های ضداضطراب مثل دولوکستین انجام می گردد.

8. غدد درون ریز

استرس شدید و مزمن، ترشح غدد درون ریز را مختل می کند. این مسئله می تواند موجب قطع یا بی نظمی عادت ماهانه و تغییر در میزان خونریزی عادت ماهانه گردد.

همینطور می تواند ترشح شیر مادر را کم کند. استرس بر ترشحات لوزالمعده هم تاثیر می گذارد و قند خون را به خصوص در بیماران دیابتی بالا می برد و از کنترل خارج می کند. یکی از عوامل خطر گریوز یا پرکاری تیرویید هم استرس است. علاوه بر این ها استرس می تواند موجب بالا رفتن تعریق در نقاط مختلف بدن مثل کف دست گردد. این نوع تعریق اغلب با مصرف دارو های ضداضطراب کاهش پیدا می کند.

9. جریان خون

جریان خون در شرایط استرس زا افرایش میابد و از اراگان هایی مثل کبد، معده، روده و کلیه ها به سمت اندام هایی مثل قلب و ریه اثر می گذارد. برای مثال اگر استرس به واسطه حمله یک حیوان وحشی ایجاد شده باشد، بدن برای محافظت از فرد، عروق را منقبض و جریان خون را از سایر ارگان ها به سمت قلب و ریه هدایت می کند تا کارکرد آن ها را افزایش دهد. این شرایط به فرار فرد از این شرایط کمک می کند، اما اگر به صورت مزمن باشد، به ارگان های بدن آسیب می رساند.

10. کلیه ها

زمانی که افراد استرس میگیرند ترشحات هورمون هایشان و فشار خون از کلیه ها افزایش می یابند. سیستم دفع اداری را سرکوب می کند و موجب تنگی رگ کلیه می گردد. در این مسئله، جریان ورودی خون به کلیه و عملکرد کلیه در تصفیه خون کم می گردد.

بعضی از افراد در فواصل کوتاه نیاز به دفع ادرار پیدا می کنند، زیرا با وجود استرس دچار گرفتگی و انقباض مثانه می شوند.

چگونه استرس مزمن را کنترل کنیم؟

اما راه هایی هست که بتوان با آن میزان استرس راکاهش داد. مانند ورزش کردن حتی خیلی کم. مطالعه، محدود کردن مصرف خوراکی های شیرین و کافئین دار در روز و خوراکی های مفید با بهبود فشار خون و رساندن مواد مغذی به بدن که تمامی این موارد از افزایش اضطراب جلوگیری میکند. با وجود این چند روش ساده میتوان به استرس خود غلبه کرد و باید گفت که می گردد با انجام کار های ساده ان را تغییر داد و استرس را کاهش داد.