خبرنگاران بدیو، بارت و هایدن؛ نگاهی تازه به متفکران مطرح معاصر - مجله گوگل ایرانی

از وبسایت ویکی پدیا دیدن نمایید.

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، انتشارات پالیتی که نامی آشنا در حوزه علوم انسانی و اجتماعی است و می کوشد به مباحث پیشرو در حوزه سیاست، فرهنگ و علوم اجتماعی بپردازد، مجموعه متفکران مطرح معاصر را منتشر نموده است. از این مجموعه سه عنوان به آرای آلن بدیو (Alain Badiou) فیلسوف معاصر فرانسوی، نمایشنامه نویس، رمان نویس، فعال سیاسی، رولان بارت (Roland Barthes) فیلسوف منتقد ادبی فرانسه و هایدن وایت (Hayden White) مورخ و منتقد ادبی آمریکایی تعلق دارد که در ایران به ابتکار انتشارات آوند دانش منتشر شده است. مهدی عمرانلو مدیر مسئول این نشر اعلام نموده است که با خرید حق چاپ این مجموعه از انتشارات پالیتی میخواهد فعالیت خود را در حوزه های نظری و فکری شروع کند.

امیر خراسانی در بخش سخن سردبیر کتاب آلن بدیو؛ فلسفه ای در باب امر نو، مجموعه متفکران مطرح معاصر را از بهترین متون تفسیری در حوزه نظریه معرفی نموده ترجمه آن را با وجود چندین مجموعه ترجمه شده از آرای نظریه پردازان غربی در ایران، همچنان ضروری می نماید. چرا که مجموعه حاضر تنها مجموعه ای است که ابدا سودای ساده سازی هیچ نظریه پردازی را ندارد. کتاب های این مجموعه به طور خاص با هدف مواجهه تفسیری انتقادی با نظریه پردازان نوشته شده اند. در این کتاب ها ابدا هیچ چیز فدای انتقال مفاهیم یا ساده سازی نمی گردد. هدف نخست اتفاقا مواجهه ای تفسیری با هسته مرکزی آرای هر نظریه پرداز است.

کتاب آلن بدیو؛ فلسفه ای در باب امر نو به قلم اد پلوث با ترجمه امیر خراسانی و محمدعلی غزونوی در 324 صفحه و شمارگان 500 نسخه منتشر شده است.

آلن بدیو (Alain Badiou) فیلسوف معاصر فرانسوی، نمایشنامه نویس، رمان نویس، فعال سیاسی و استاد افتخاری و بازنشسته دانشگاه است. او با طرح دوباره مسئله حقیقت در فلسفه معاصر در برابر تمام جریانات پست مدرنیسم، نسبی گرایی اخلاقی و لیبرالیسم ایستاد.

دو نقل قول از بدیو جالب و روشنگر رویکرد فلسفی اوست؛ دلبسته آن چیزی باش که هرگز دوباره باورش نخواهی داشت و از اعتقاد به چیزی که احساس می کنی نباید بدان معتقد می شدی و در توجیه آن دچار مشقت بسیار هستی، شرمسار مباش. منظور بدیو از طرح این پرسش ها تنها جنبش های سیاسی نیست. از نظر او همه چیزهایی که هر ازگاهی انسان را می انگیزاند، موضوعاتی همچون داستان های عاشقانه، کشفیات علمی و ابداعات هنری می تواند هدف این پرسش ها باشد.

انتشارات پالیتی در یکی از آثار خود به قلم اد پلوث به آنالیز آرای این فیلسوف پرداخته است. این انتشارات نامی آشنا در حوزه علوم انسانی و اجتماعی است و می کوشدبه مباحث پیشرو در حوزه سیاست، فرهنگ و علوم اجتماعی بپردازد و مجموعه متفکران مطرح معاصر یکی از این اقدامات است.

در بخشی از این کتاب ذیل یکی از مباحث اصلی در تفکر بدیو به نام سوژه، می خوانیم:

انگاره سوژه چون پلی است میان بخش نظام مند و بخش اخلاقی کار بدیو. از نگاه بدیو، تناقض داستان اینجاست که هر چه در جاده انسان باوری پیشتر رویم، انسانیت را بیشتر به صندلی موجودات زنده صرف فرو خواهیم کاست و مآلا انسان نیز همچون دیگر حیوانات، تنها به صرف زنده بودن ارزشمند تلقی می گردد. این واقعیت اثری عملی و مایوس نماینده دارد؛ زیرا منافی کردارهایی است که رویه های حقیقت سراسر متوجه آنهاست. گویا بدیو بر آن است که هرچه نظریه ای انسان باورانه تر باشد، انسان را بیشتر به سطح حیوانات تنزل می دهد؛ حیواناتی که در پی دستیابی به علایق و لذایذشان هستند و بهترین حالت برایشان دوری جستن از هر آن چیزی است که نشانی از رویه حقیقت و وفاداری دارد. از این رو، بدیو با این حرکت نشان می دهد که هرچه فلسفه ای پادانسان باورانه تر باشد، بیشتر به آدمیان اجازه می دهد به چیزی سوای مخلوقاتی بدل شوند که صرفا در پی علایق خویش اند و زمینه را آماده می نماید تا آدمیان خطر نامیرایی را به جان بپذیرند: حقیقت آن چیزی است که به واسطه آن، ما در مقام گونه انسانی در رویه ای درگیر شویم که از زیست گونه ای مان فراتر می رود؛ رویه ای که امکان نامیرایی را میسر می نماید، به نحوی که در آن، حقیقت به تجربه موجودات نا انسانی تبدیل می گردد . (صص. 177-178)

کتاب آلن بدیو؛ فلسفه ای در باب امر نو از مجموعه متفکران مطرح معاصر در هشت فصل اصلی پیشینه فلسفی بدیو، هستی و رخداد، شرایط و رخدادها، منطق دنیا ها، بی کرانگی و حقیقت، نطریه های سوژه نزد بدیو، اخلاق و اثرات و نیز سیاست، به همراه نتیجه گیری، واژه نامه و کتابنامه، نگاشته شده است.

آلبرتو توسکانو استاد دانشگاه لندن در مورد این کتاب گفته است: کتاب اد پلوث در آمدی آسان یاب به آثار بدیو است با قوت فکری بسیار. نویسنده با نثری گویا و دقیق مهم ترین وجوه فلسفه بدیو را بازسازی نموده است.

بارت و نظریه جنجالی مرگ مولف

رولان بارت عنوان مجلد دیگری از این مجموعه است به قلم مایکل موریارتی. بارت یکی از مهمترین منتقدان ادبی سده بیستم و در زمینه نشانه شناسی پیشگام بود. نظریه مرگ مولف او تحولی عظیم را در دنیای نقد ادبی رقم زد. بارت با مطرح کردن این نظریه بیان نمود که خواننده آزاد است از غور در معانی حاضر و آماده ای که مولف پیش نهاده، پا فراتر نهاده و در فرآیند فراوری معنای متن سهیم گردد. مقاله او در باب مرگ مولف از آن دست آثاری است که به سادگی موجب بدخوانی و بدفهمی می گردد.

مجلد مربوط به بارت را سجاد غلامی ترجمه نموده و این اثر در 432 صفحه و شمارگان 500 نسخه منتشر شده است.

در بخشی از این کتاب در بخش تحلیل روایت از منظر پساساختارگرایی می خوانیم:

بارت بر این نکته پای می فشرد که رمزگان ارجاعی سرشتی فرهنگی دارد و به این اعتبار، از مؤلف ریشه نمی گیرد. در اینجا قصد دارم بر تأثیر رهایی بخش این نکته تأکید کنم. فهم پذیری متن کلاسیک عمدتا بر پایه همین رمزگان بنا می گردد. خواندن رمانی قرن نوزدهمی بدون آگاهی از این نکته ناممکن خواهد بود که بازنمایی عرضه شده به الگویی بیرون از خویش وابسته است؛ یعنی مثلا از نوعی روانشناسی عام زنان مایه می گیرد. در گفتمان عقل سلیم در مورد ادبیات که در فرهنگ ما شایع است، همین روانشناسی به نوبه خود با توسل به عظمت مؤلف اعتبار می یابد. ادبیات عظیم به زنان می گوید که شما متلون و فریب کارید و به سیاه پوستان می گوید که بدوی هستید و چیزهایی از این دست. یک پاسخ به این سرکوب فرهنگی (این واژه آن چنان که باید، پررنگ نیست) یافتن و بازیافتن و نیز ارجمندشمردن متونی است که زنان و سیاهان و دیگر گروه های آسیب دیده نوشته اند. اما در کنار این ها، سودمند خواهد بود که دریابیم در خوانش متون کلاسیک، نباید با رمزگان های فرهنگی متن همدست شد، بلکه جلوہ حقیقت متن را باید ناشی و مایه گرفته از القائات فرهنگی و کلیشه ها دانست. (ص.249)

رولان بارت در چهار بخش اصلی نگاشته شده است: در بخش نخست نشانه و ایدئولوژی مباحثی چون اسطوره ها، نوشتار و مسئولیت و بارت در باب تئاتر مطرح می گردد. مباحثی چون قوم شناسی تراژدی، بارت در مقام نشانه شناس و تحلیل روایی در بخش دوم با عنوان کنش ساختارگرایانه آنالیز می گردد. فراسوی متن نام بخش سوم است که در آن به تحلیل روایت از منظر پساساختارگرایی و متن و لذت های متن پرداخته می گردد. تایید امر خیالین، بدن، تصویر و امر واقع مباحث فصل چهارم با عنوان بارت متاخر را تشکیل می دهد.

آن جفرسون از نیو کالج دانشگاه آکسفورد در مورد این کتاب گفته است: توضیح موریارتی نوآموزان این حوزه را به مسیری صحیح رهنمون می نماید... آنان که پیش تر نیز دستی در شناخت بارت داشته اند، به مدد این اثر، به اسلوبی منسجم تر و خوانشی غنی تر از اندیشه های او دست خواهند یافت.

وایت و مساله فراتاریخ

هایدن وایت (Hayden White) منتقد ادبی، مورخ و نظریه پرداز آمریکایی است که آثارش به حوزه مطالعات تاریخ محدود نشد و مطالعات ادبی و مطالعات فرهنگی را نیز در بر گرفت. جلد مربوط به این متفکر از مجموعه متفکران مطرح معاصر را هرمان پاول نوشته است. این اثر با ترجمه محمد غفوری در 310 صفحه و شمارگان 500 نسخه منتشر شده است.

در بخشی از این کتاب با عنوان تخیل تاریخی: چهار اسلوب واقع گرایی می خوانیم:

آنچه در فراتاریخ نو بود، زبان کنایه بود. در صورتبندی وایت از این مساله، تفکر تاریخی در تقریبا اواخر سده نوزدهم به درون نوعی شرایط کنایه در افتاده بود و از آن موقع تا به امروز در این چشم انداز کنایی گرفتار مانده است. اگرچه به دشواری می توان گفت که در فراتاریخ کنایه دقیقا به چه معناست. (ص. 113)

البته اندیشمند رهایی بخشی از جنس وایت به خوبی می دانست که مورخان کار خود را از صفر شروع نمی نمایند. درست در همان لحظه ای که آنان قادر به تامل درباره کار خویش هستند، به گونه ای ژرف در درون کنایه مطالعات تاریخی امروزین، اجتماعی شده یا شست شوی مغزی دیده اند. بنابراین، اگر قرار است مورخان اسلوبی غیرکنایی از واقع گرایی را بسط دهند، باید آن ها را رهانید. (ص. 115)

کتاب هایدن وات در شش فصل اصلی نوشته شده است: تاریخ گرایی اومانیستی: وایتِ ایتالیایی، تاریخ نگاری رهایی بخش: سیاستِ تاریخ، تخیل تاریخی: چهار اسلوب واقع گرایی، قدرتِ گفتمان: ماجراجویی ساختارگرایانه وایت، نقاب های معنا: رویارویی با امر والا، صناعی کردن تاریخ: وایتِ مدرنیست.

دومینیک لاکاپرا، مورخ آمریکایی و متخصص تاریخ اروپا،در مورد این کتاب معتقد است: این کتاب افزون بر اینکه گواهی بر اهمیت هایدن وایت به عنوان فرامورخ است، توضیحی روشن از زندگی و اندیشه او نیز به دست می دهد، کتاب ادای دینی شایسته به آثار و شخصیت وایت است. مقدمه ای است موثق و فراخوانی است برای مشارکت در گفت وگویی انتقادی که اندیشه های او برمی انگیزد.

جان راولز، ژیژک، رانسیر، دریدا، فانون و آگامبن از دیگر متفکرانی هستند که آثار مربوط به آنان در مجموعه متفکران مطرح معاصر انتشارات پالیتی منتشر شده و انتشارات آوند دانش برای ترجمه و انتشار آن برنامه ریزی نموده است.